ผื่นคันที่จุดซ่อนเร้น
ช่วงนี้อากาศร้อนมาก ต้องดูแลสุขภาพกายและสุขภาพผิวกันหน่อยนะคะ เริ่มจากการดื่มนำ้สะอาดให้เพียงพอ และทำความสะอาดผิวอย่างเหมาะสมตามสมควร แล้วที่ว่าทำความสะอาดผิวอย่างเหมาะสมนั้น แค่ไหนจึงจะเรียกว่าพอ..
หมอขออนุญาตเล่าถึงคนไข้ของตัวหมอเองนะคะ เธอเป็นผู้หญิงสาวโสดที่มาหาหมอด้วยอาการคันที่จุดซ่อนเร้นเป็นอย่างมากซึ่งเป็นมากว่าสองปีแล้ว และเธอเน้นว่าเป็นสองปีที่ทรมานมาก ไปตรวจมาแล้วหลายทางทั้งตรวจภายใน ตรวจผิวหนัง ตรวจอายุรศาสตร์ รักษามาตลอด อาการก็ดีขึ้นบ้างเล็กน้อยแต่ไม่หายสนิท ถ้าไม่กินยาหรือไม่ทายาก็กลับมาเป็นมากเหมือนเดิม การที่เธอต้องไปหาหมอหลายๆ ครั้ง จึงมีแพทย์แนะนำให้เธอไปคุยกับจิตแพทย์ เพราะมีผู้ป่วยจิตเวชไม่น้อยค่ะที่คิดว่าตัวเองมีผื่นมากมาย จัดเป็นบทเรียนบทหนึ่งในหนังสือเรียนผิวหนังเลยล่ะค่ะ แต่เธอก็บอกอย่างขำๆ กับหมอนะคะว่าเธอไม่ได้เป็นบ้านะ
หมอเริ่มขั้นตอนการตรวจคนไข้ด้วยการซักประวัติพื้นฐาน ซึ่งก็ยังไม่พบอะไรเป็นที่สะดุด ระหว่างการซักถามก็เป็นไปด้วยดี ไม่มีลักษณะบุคลิกแปลกๆ ต่อจากนั้นก็ตรวจร่างกาย พบว่าผิวหนังที่บริเวณจุดซ่อนเร้นนั้นมีลักษณะเป็นเพียงสีชมพูเรื่อๆ ไม่มีขุย ไม่บวมแดง ไม่พบก้อนเนื้อนูน เข้าได้กับอาการระคายเคืองเล็กน้อย จึงส่งตรวจเชื้อราต่อ ขูดเนื้อเยื่อดูก็ไม่พบเชื้อรา คราวนี้เลยซักประวัติเพิ่มเติมลงลึก ถามพฤติกรรมส่วนตั๊วส่วนตัว เธอก็ตอบว่าเธอเป็นโสด ไม่มีเพศสัมพันธ์ และไม่ได้ใช้ของเล่นแปลกๆ (คุณผู้อ่านคงเข้าใจนะคะ) แต่สิ่งที่เธอทำเป็นประจำคือ ล้างจุดซ่อนเร้นด้วยนำ้ยาเฉพาะจุดเป็นพิเศษ อย่างน้อยวันละสองครั้งเช้าเย็น ถ้ารู้สึกคันมากๆ ก็จะล้างเพิ่ม ถ้าคันหนักๆ ทนไม่ไหวไม่รู้ทำไงดี เธอก็เอาสายชำระฉีด รวมแล้ววันหนึ่งๆ เธอเข้าห้องนำ้ไปล้างวันละสิบรอบ หมอก็เลยถึงบางอ้อ ต้องบอกไปว่า นำ้หยดลงหินทุกวันหินยังกร่อน แล้วเนื้ออ่อนๆ ของเราจะเหลือหรือคะ หมอจึงตอนนี้ต้องปรับพฤติกรรมโดยให้งดสบู่งดนำ้ยาทุกอย่าง และให้ล้างจุดซ่อนเร้นด้วยนำ้เปล่าเช้าเย็นพอ งดสายชำระ ถ้าคันให้ทายากินยา ไม่คันแล้วไม่ต้องทาไม่ต้องกิน ให้ยาแค่ 1% hydrocortisone cream ทาเช้าเย็น เนื่องจากเธออยู่ต่างจังหวัดไกลมาก หมอจึงนัดให้มาดูอีกที 2 – 3สัปดาห์ หลังจากนั้นอีกเดือนหนึ่งคนไข้ก็กลับมาตรวจ เพื่อมาบอกหมอว่าหายแล้ว เธอบอกว่าไม่มีอาการคันเลย และก็ไม่ได้กินยาหรือทายามานาน 2 -3 สัปดาห์แล้วด้วย เห็นหมอท่าทางเป็นห่วงมาก วันนี้เธอเลยลาพักร้อนเข้ากรุงเทพเพื่อมาบอกหมอ แล้วก็ถือโอกาสช็อปปิ้งด้วยเพราะก่อนหน้าไม่อยากไปไหนเลยเพราะคันตลอดเวลา
คนไข้คนนี้เป็นตัวอย่างของผื่นผิวหนังระคายเคืองที่เกิดจากพฤติกรรมรักความสะอาดแบบจัดหนักไปหน่อย หมอต้องขอบคุณคนไข้ที่กลับมาบอกว่าหายสนิท ซึ่งประสบการณ์ในการตรวจนี้ก็ได้นำมาประยุกต์ใช้รักษากับคนไข้คนอื่นๆ ได้อีกมากมาย และเป็นวิทยาทานในการที่หมอได้สอนแพทย์รุ่นน้องมาเรื่อยๆ ส่วนแพทย์คนก่อนๆ หน้านี้ไม่ใช่ไม่เก่งนะคะ แต่หมอเองเจอคนไข้ทีหลังเมื่อตอนที่คนไข้มีข้อมูลการตรวจทุกอย่างมาครบถ้วนแล้ว หมอเลยเป็นพวกเจอทีหลังได้เปรียบสุดๆ
การทำความสะอาดร่างกายอย่างเหมาะสม นอกจากจะทำให้สุขภาพภายในและสุขภาพผิวแข็งแรงแล้ว ยังทำให้จิตใจเป็นสุขอีกด้วยนะคะ การล้างหน้าบ่อยๆ หรือการอาบน้ำบ่อยๆ ก็เป็นการทำร้ายผิว ถ้าหากบางคนรู้สึกไม่มั่นใจก็สามารถใช้น้ำยาล้างจุดซ่อนเร้นได้ค่ะเพียงแต่อย่าล้างบ่อยเกินไป เพราะจะทำให้เกิดการระคายเคืองจนร่างกายขาดความสมดุลได้ค่ะ.